maart 2019
Lissabon – We zaten in een fado-restaurant waar vooral Portugese mensen zaten.
Voor zo ver ik dat tenminste kon inschatten.
Ik heb het niet nagevraagd. Daar had ik ook geen gelegenheid toe, want ik zat vast in een hoekje aan tafel, omringd door andere mensen. Lange tafels waar iedereen aan zat, in een piepkleine ruimte.
Het werd direct stil toen de gitaristen begonnen te spelen. Ik probeerde oogcontact te maken met de ober om een drankje te bestellen, maar hij vermeed vakkundig mijn blik. En toen die toch even kruiste gebaarde hij enigszins geagiteerd naar de zangeres. Ondanks dat ik al stil was, voelde ik mij tot stilte gemaand. Ik probeerde mijn dorst even te vergeten door mij te focussen op de muziek toen plots iemand hardop met zijn gesprekspartner begon te praten. Direct stopte de gitarist, klopte een paar keer op zijn gitaar, en na wat ‘ge-ssssst’ vanuit het publiek, gingen de muzikanten verder.
Het was duidelijk. Tijdens deze muziek wordt niet gepraat. Niets besteld. Niet bewogen. Het liefst adem ingehouden. Geen blikken naar de ober. Nee. Er wordt geluisterd. En toen ik dat begreep, probeerde ik mij daaraan over te geven. Het was plots alsof ik in een andere wereld werd gezogen toen de fadozangeres begon te zingen. Mijn denken stopte. Ik kon de woorden niet begrijpen, maar de klanken wel verstaan. Kippenvel breidde zich uit over mijn hele lichaam. Wat een overgave, wat een passie, wat een emotie, wat een stembereik, wat een ziel. Gedragen, omhoog gelift en opgevangen door de bedding van de klassieke en Portugese gitaren. Ge-wel-dig!
Aan het eind van het lied leek het uitbundige applaus en de diepe zuchten van het publiek een ontlading en opluchting te zijn. Voor mij was dat het in ieder geval. Of specifieker: het was een bevrijding. Een letterlijke stembevrijding, door slechts aanwezig te zijn en te luisteren. Ik wilde haar CD. In de pauze zei zij: “write your names down, and I can sign the cd”.
Terug in Nederland heb ik de cd direct in de enige cd-speler gedaan die ik heb. Het volume van de autoradio draaide ik harder. Wederom werd ik gegrepen door de stem, dit keer kon ik echter mijn verlangen volgen en uit volle borst meezingen! Deze muziek wakkerde eindeloze melodieën in mij aan. Ik ademde diep in, deed mijn mond open en moeiteloos kwam het geluid eruit, ik hoefde het slechts te volgen en er gehoor aan te geven.
Wat een vrijheid. Ik vind niks fijner dan op die manier zingen. Dat is niet waar, het is nog fijner als ik het kan delen en als anderen (mee)zingen. Zoals bij SingInsideOut. Kom je ook een keer?
Hartelijke groet,
Anna Liem
Ps. Na een aantal nummers keek ik op de achterkant van het cd-hoesje. Langzaam maar zeker drong het tot mij door. Blijkbaar waren in dat restaurant niet enkel Portugezen. De zangeres nota bene zelf, bleek Nederlands te zijn…! Benieuwd? Check www.hendriktje.nl